Trái phiếu kho bạc là gì? Sự khác biệt giữa trái phiếu kho bạc và tín phiếu kho bạc

Trái phiếu kho bạc là gì?

Trái phiếu kho bạc là trái phiếu được phát hành bởi Kho bạc Nhà nước, nhằm huy động vốn từ cá nhân, tổ chức và tập thể để bổ sung vốn vào ngân sách. Nói cách khác, trái phiếu kho bạc là chứng từ cam kết nợ của chính phủ với người cho vay. Do vậy loại trái phiếu này có tính lỏng cao và rủi ro thấp, đặc biệt khi so sánh với các kênh đầu tư chứng khoán hiện nay.

Nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu kho bạc sẽ được hoàn trả toàn bộ lãi và vốn khi đến kỳ hạn (thông thường trên 1 năm). Loại trái phiếu chính phủ được phát hành để huy động tiền nhàn rỗi trên thị trường nhằm bù đắp cho những thâm hụt tạm thời trong ngân sách nhà nước. Chính phủ hiếm khi nào vỡ nợ nên nhà đầu tư có thể yên tâm về mức độ rủi ro khi lựa chọn trái phiếu kho bạc.

Trái phiếu kho bạc được phát hành bởi kho bạc nhà nước

Ưu và nhược điểm khi đầu tư trái phiếu kho bạc

2.1. Ưu điểm

• Kênh đầu tư an toàn: Trái phiếu kho bạc được phát hành bởi chính phủ, do đó nhà đầu tư sẽ được cam kết về lãi và vốn khi đến kỳ thanh toán.
• Lợi tức được xác định trước: Nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu kho bạc sẽ xác định trước được tỷ suất lợi nhuận của mình. Ngoài ra, lợi tức cũng được cam kết chi trả theo kỳ hạn.
• Tính thanh khoản cao: Thời hạn của trái phiếu kho bạc thường trên 1 năm. Nhà đầu tư cũng có thể thực hiện các giao dịch mua, bán trực tiếp trên thị trường để xoay vòng vốn về nếu không muốn nắm giữ trái phiếu nữa.

2.2. Nhược điểm

• Số lượng phát hành ít, khó tiếp cận: Số lượng phát hành trái phiếu kho bạc ở Việt Nam có hạn, thường được giao dịch tại các ngân hàng. Do đó, nhiều nhà đầu tư trên thị trường, nhất là nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ khó tiếp cận thị trường này. Người mua nhỏ lẻ sẽ là người tiếp cận sau cùng với số lượng trái phiếu ít ỏi còn lại sau khi các ngân hàng đã mua hết trước đó.
• Lãi suất và vốn chỉ được thanh toán khi đến kỳ đáo hạn: Khi mua trái phiếu kho bạc, nhà đầu tư sẽ chỉ thanh toán lãi và vốn khi đến ngày đáo hạn. Do đó, đây là kênh đầu tư không phù hợp với nhà đầu tư mong muốn một dòng tiền ổn định như cổ phiếu.

Lãi suất và rủi ro khi đầu tư trái phiếu kho bạc

Rủi ro khi đầu tư trái phiếu kho bạc thấp

Sự khác biệt giữa trái phiếu kho bạc và tín phiếu kho bạc

Bảng so sánh trái phiếu kho bạc và tín phiếu kho bạc:

Cách mua trái phiếu kho bạc cho nhà đầu tư mới

Bước 1: Mở tài khoản giao dịch tại công ty chứng khoán.

Lưu ý: Nhà đầu tư sẽ cần chuẩn bị CCCD hoặc CMND để tiến hành mở tài khoản.

Bước 2: Ký quỹ giao dịch

• Khi đặt lệnh mua: Nhà đầu tư ký quỹ tiền giao dịch theo mức thỏa thuận với công ty chứng khoán.
• Khi đặt lệnh bán: Nhà đầu tư phải có đủ số lượng trái phiếu đặt bán.

Bước 3: Đặt lệnh giao dịch

Nhà đầu tư tiến hành đặt lệnh giao dịch tại công ty chứng khoán. Lưu ý, nhà đầu tư cần tự viết lệnh phiếu lệnh mua/bán trái phiếu kho bạc theo mẫu của công ty chứng khoán cấp.

Bước 4: Nhận kết quả giao dịch.

Bước 5: Sau ngày thực hiện giao dịch, tiền bán sẽ được chuyển tới tài khoản của nhà đầu tư thông qua hệ thống thanh toán và bù trừ chứng khoán.

Lưu ý khi đầu tư trái phiếu kho bạc

Lãi suất trái phiếu kho bạc được quyết định bởi Bộ tài chính, theo từng đợt phát hành sẽ có mức lãi suất thay đổi khác nhau. Bởi bậy, đây được coi là kênh đầu tư an toàn hơn bất kỳ loại chứng khoán nào, tuy nhiên dưới đây là những lưu ý quan trọng mà nhà đầu tư nên lưu tâm:

• Không phù hợp với nhà đầu tư kỳ vọng lãi suất cao: Thông thường lãi suất trái phiếu kho bạc dao động từ 2,25 - 3%/năm. Do đó, đây được coi là kênh đầu tư kém hấp dẫn so với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, gửi tiết kiệm ngân hàng,...
• Chỉ phù hợp cho nhà đầu tư dài hạn: Trái phiếu kho bạc có thời hạn đầu tư từ 1 năm trở lên.
• Kênh đầu tư an toàn khi thị trường biến động xấu: Bước vào chu kỳ khủng hoảng kinh tế hay thị trường biến động xấu, trái phiếu kho bạc hứa hẹn sẽ là kênh đầu tư trú ẩn an toàn cho đồng tiền nhàn rỗi.

Trái phiếu kho bạc chỉ phù hợp cho nhà đầu tư dài hạn

Bên cạnh gửi tiết kiệm ngân hàng, đầu tư trái phiếu kho bạc hứa hẹn sẽ là kênh đầu tư an toàn, dài hạn cho nhà đầu tư có đồng tiền nhàn rỗi. Đối với những người muốn bảo vệ vốn và tìm kiếm lợi nhuận ổn định, trái phiếu kho bạc là một lựa chọn hợp lý. Việc trả lãi suất cố định và trả gốc vào thời điểm đáo hạn giúp duy trì giá trị vốn ban đầu của người đầu tư.